I hate Christian Laettner

 

Αυτήν τη στιγμή, και αφού αντιμετώπισε την ομάδα του κολεγίου του Όμπουρν στον ημιτελικό του τουρνουά της SEC* (91-67), το Κεντάκι του Τζον Καλιπάρι είναι 33-0, η πρώτη ομάδα που το καταφέρνει. Μένει ένα ματς πριν ξεκινήσει η March Madness, «αι ειδοί του Μαρτίου», όπως λέγονται χαρακτηριστικά, που αποτελεί και το πιο παρανοϊκό σύστημα στον αθλητισμό, καθώς στο κυρίως τουρνουά μπαίνουν 68 ομάδες, οι οποίες χωρίζονται, με βάση την περιφέρειά τους, σε 4 «ομίλους» των 16 ομάδων και οι καλύτερες των τεσσάρων τοπικών περιφερειών στις ΗΠΑ (της ανατολικής, της μεσοανατολικής, της δυτικής και της μεσοδυτικής) πάνε στο Final 4 που θα γίνει από τις 4 έως τις 6 Απριλίου στο «Lucas Oil» της Ιντιανάπολης. Το Κεντάκι έχει σκορπίσει τον πανικό, αλλά η Hoosierland, η μπασκετομάνα Ιντιάνα, δεν είναι καλό σημάδι. Σε αυτά τα χώματα έχουν γίνει ορισμένες από τις σπουδαιότερες εκπλήξεις στην ιστορία του μπάσκετ. Αν δεν χάσει στον ημιτελικό ή στον τελικό του τουρνουά της SEC, είτε θα κατακτήσει το πρωτάθλημα αήττητο ή θα κάνει μία και μοναδική ήττα που θα καταγραφεί ως έκπληξη... μεγανετρονίων. Το σύστημα των παιχνιδιών μπορεί να παρομοιαστεί μόνο με το «no prisoners», που λένε σε πολιτικές καταστάσεις. Δηλαδή ότι δεν υπάρχουν αιχμάλωτοι και ότι όποιος χάνει χάνεται. Για σχεδόν τρεις εβδομάδες όλα τα παιχνίδια είναι νοκ άουτ και αυτό είναι ό,τι πιο κοντινό υπάρχει σε πολεμική κατάσταση. Ανεξαρτήτως αν είναι σωστό ή λάθος, ανεξαρτήτως αν οι κόποι μίας ομάδας όλη την περίοδο μπορεί να εξανεμιστούν στα πρώτα 40 αγωνιστικά λεπτά ενός τουρνουά που έχει πεντάλεπτα τάιμ άουτ, οι περίοδοι είναι δύο, της τάξης των 20 λεπτών, οι επιθέσεις είναι 35 δευτερολέπτων, υπάρχουν μία συν μία βολές και ένα ματς μπορεί να κρατήσει 3 ώρες (ενώ το τελευταίο λεπτό του μπορεί, μαζί με τα τάιμ άουτ, να φθάσει ως και τα 20 λεπτά σε κανονικό χρόνο, αν υπάρχουν καταστάσεις πανικού), είναι οι πλέον παρανοϊκές αθλητικές εβδομάδες του χρόνου. 

 

*SEC είναι η Southestern Conference, δηλαδή η Νοτιοανατολική Περιφέρεια. Ανάμεσα στο 1763 και στο 1767 οι αστρονόμοι Τσαρλς Μέισον και Τζερεμάια Ντίξον έφτιαξαν μία γραμμή ανάμεσα στην Πενσυλβανία και το Μέριλαντ, δύο πολιτείες που βρίσκονταν σε κόντρα για το πού είναι τα σύνορά τους. Αυτή η γραμμή, που έγινε με βάση την κίνηση των ουράνιων πλασμάτων (το βιβλίο «Μέισον και Ντίξον» του Τόμας Πίντσον δίνει μία εκπληκτική μυθολογική διάσταση στην ιστορία, παρ' όλα αυτά είναι ογκωδέστατο, προσωπικώς το διάβασα σε 4 χρόνια, με διαλείμματα, προφανώς, ανάμεσα), λογίζεται ακόμα ως εκείνη που χωρίζει τις νότιες ΗΠΑ από τις Βόρειες. 

 

Το τουρνουά ξεκινά στις 17 Μαρτίου, με δύο παιχνίδια ανάμεσα στις τέσσερις χειρότερες ομάδες των περιφερειών, που θα κρίνει ποια θα είναι η 61η και η 62η που θα μπουν στο τουρνουά, ενώ το ίδιο θα συμβεί και την επόμενη μέρα, για την 63η και την 64η θέση. Το τουρνουά ξεκινά πάντα Τρίτη. Την Κυριακή 15 Μαρτίου, ωστόσο, το ESPN θα δείξει το νέο ντοκιμαντέρ «30 for 30», με τίτλο «I hate Christian Laettner». 

 

Η γνώση που έχουμε, ως επί το πλείστον, στην Ελλάδα για το μπάσκετ των ΗΠΑ είναι μονοδιάστατη. Ο κόσμος στις Πολιτείες λατρεύει το κολεγιακό πρωτάθλημα πολύ περισσότερο από το ΝΒΑ, για αυτό και το αποκαλεί εθνικό. Και οι ήρωές του δεν αντικαθίστανται, αν δεν τα καταφέρουν σε επαγγελματικό επίπεδο. 

 

Ο Κρίστιαν Λέτνερ είναι μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες φυσιογνωμίες στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ. Η σφραγίδα μπήκε στο παιχνίδι του Ντιουκ με το Κεντάκι, στις 28 Μαρτίου του 1992, όταν πέτυχε το The Shot. Με 2,1 δευτερόλεπτα να απομένουν στο παιχνίδι, ο Γκραντ Χιλ του έκανε μία πάσα τόσο υποτιμημένη όσο και το λέι απ του Ντένις Τζόνσον μετά το κλέψιμο του Λάρι Μπερντ στον πέμπτο τελικό της Ανατολής με τους Πίστονς το 1987 και ο Λέτνερ πέτυχε το 10ο καλάθι του σε ισάριθμες προσπάθειες, με ένα fade away shot. Έχουν περάσει 23 χρόνια από τότε, και οι οπαδοί των Wildcats συνεχίζουν να μισούν τον Κρίστιαν Λέτνερ. Όποιον προπονητή και δημοσιογράφο κι αν ρωτήσεις στις ΗΠΑ αποκλείεται να μην καταχωρήσει το 104-103 υπέρ του Ντιουκ, στο παιχνίδι που έκρινε την πρόκριση στο Final 4, δηλαδή τον τελικό της ανατολικής τοπικής περιφέρειας, στα 5 καλύτερα παιχνίδια που έχει δει στη ζωή του. 

 

Ο τίτλος I hate Christian Laettner δεν είναι τυχαίος. Ακόμα και τώρα, στο Κεντάκι, οι περισσότεροι άνθρωποι μισούν τον Κρίστιαν Λέτνερ. Πριν ξεκινήσει η March Madness πρόπερσι, η Grantland έφτιαξε ένα bracket στο οποίο ζητούσε από τους αναγνώστες να ψηφίσουν τον πιο μισητό άνθρωπο του κολεγιακού μπάσκετ τα τελευταία 30 χρόνια, και ο Κρίστιαν Λέτνερ βγήκε πρώτος εύκολα. Ένα χρόνο πριν, ο Τζιν Βοϊτσιεχόφσκι, συγγραφέας του βιβλίου «The Last Great Game: Duke vs Kentucky and the 2.1 seconds that changed basketball», έκανε τουρ ώστε να το προωθήσει. Και παρά το γεγονός ότι έλεγε στους φίλους του Κεντάκι ότι το βιβλίο είναι περισσότερο ένας ύμνος στους Wildcats, παρά η παραδοχή της ανωτερότητας του Ντιουκ, ουδείς ήθελε να αγοράσει ένα βιβλίο που θα είχε εξώφυλλο τον Λέτνερ ενώ άφηνε την μπάλα από το χέρι του σε ένα από τα πλέον αξιομνημόνευτα σουτ στην ιστορία του μπάσκετ. Εκείνες τις μέρες, άλλωστε, ένα κανάλι του Κεντάκι έδειξε ξανά το παιχνίδι, μόνο που εκείνο τελείωσε με το σκορ στο 103-102, με 2,1 δευτερόλεπτα να απομένουν για τη λήξη τους. 

 

Οι «Cats» είναι έτοιμοι να κάνουν ό,τι κάποτε έκανε το UCLA του Τζον Γούντεν και να πάρουν το πρωτάθλημα αήττητοι. Μένουν επτά παιχνίδια. Ο Κρίστιαν Λέτνερ, που δεν κατάφερε να σταδιοδρομήσει στο ΝΒΑ όσο θα ήθελε, ακόμα είναι το τελευταίο πρόσωπο στη γη με το οποίο θα ήθελαν να ανταμώσουν οι κάτοικοι της Πολιτείας με το Μπλε Γρασίδι. Μία δημοσιογράφος έκανε προφορικό δημοψήφισμα ανάμεσα στις τάξεις των φίλων της ομάδας: υπήρχαν άνθρωποι που φορούσαν την μπλούζα «I still hate Christian Laettner». Και ένας τύπος απάντησε ότι «my grandma told me that Laettner is the only Christian who will burn in hell». Δηλαδή ότι, «ο Λέτνερ είναι ο μόνος Χριστιανός που θα καεί στην Κόλαση», κάνοντας σαφές λογοπαίγνιο με το όνομά του. 

 

 

Τα περισσότερα πανεπιστήμια μισούν το Ντιουκ. Μισούν ότι δεν παίρνει φοιτητές με υποτροφία. Ο Μάικ Σιζέφσκι είναι εκείνος ο τύπος που θα μπορούσε να είναι απεσταλμένος του Μεφιστοφελή επί γης. Το Νορθ Καρολάινα μισεί το Ντιουκ, το Μίσιγκαν μισεί το Ντιουκ, το Τζορτζτάουν μισεί το Ντιουκ. Οι Ριντ Τάκερ και Άντι Μπάγκγουελ έχουν γράψει βιβλίο με τίτλο «Duke Sucks», σε ελεύθερη μετάφραση, «το Ντιουκ είναι άθλιο». Ο Κρίστιαν Λέτνερ χώθηκε για τα καλά σε ό,τι το δικό του κολέγιο πρέσβευε. Μετά το 1991, που το Ντιουκ επιτέλους κατάφερε να κατακτήσει το εθνικό πρωτάθλημα στην τέταρτη διαδοχική συμμετοχή του στο Final 4, αποφάσισε να αφήσει κατά μέρος τη σεμνότητα. Ήταν πρωταθλητής και ήθελε να το ξανακάνει. Ο Ρέι Τζάκσον, ένας από τους πέντε του Μίσιγκαν (μαζί με τους Τζέιλεν Ρόουζ, Κρις Γουέμπερ, Τζίμι Κινγκ και Τζουάν Χάουαρντ) που αποκλήθηκαν Fabulous Five, δηλώνει, σε ένα από τα τρέιλερ του ντοκιμαντέρ, ότι «i hated Christian Laettner», δηλαδή «μισούσα τον Κρίστιαν Λέτνερ», αλλά τονίζει με τέτοιον τρόπο την κατάληξη ed, που σηματοδοτεί τον παρατατικό, που μοιάζει να είναι ξεχωριστή λέξη. Επίσης, ο ίδιος φαίνεται ότι ακόμα παλεύει να ξεπεράσει το μίσος του για το Ντιουκ και τον Λέτνερ. Ο Ρόουζ, από τη μεριά του, είχε σταμπάρει τον Γκραντ Χιλ, επειδή ήταν ένας μαύρος που προερχόταν από πλούσια οικογένεια. Στο ντοκιμαντέρ ο Λέτνερ λέει ότι «μόνο ο Γκραντ Χιλ δεν ήταν μπλε κολάρο», εννοώντας ότι ο ίδιος και ο Μπόμπι Χέρλι ήταν παιδιά της εργατιάς. Αν πείστηκε κάποιος από αυτήν την ατάκα, ας περάσει από το σπίτι τα επόμενα Χριστούγεννα για να τον βάλω στο ψηλότερο σημείο του έλατου που δεν πρόκειται να στολίσω. 

 

Το αρσενικό ισοδύναμο της Χιονάτης, ένας τύπος με καθαρό όμορφο πρόσωπο, που κοιτούσε τον κόσμο από τα 208 εκατοστά και που συμβόλιζε το Αμερικάνικο Όνειρο της μετεφηβείας, παίζοντας σε ένα κολέγιο που οι υπόλοιπες ΗΠΑ θεωρούσαν ότι δεν νοιαζόταν για τα κοινωνικά προβλήματα; Είναι 4+1 στο Τζόκερ. Η κορωνίδα του Ντιουκ θα ήταν η persona non grata για οποιονδήποτε πίστευε ότι οι «Blue Devils» ήταν ουσιαστικά η Μαρία Αντουανέτα, που ζητούσε να δοθεί παντεσπάνι στον κόσμο ο οποίος δεν είχε να φάει ψωμί. 

 

Με 8 λεπτά να απομένουν για το παιχνίδι της ομάδας του Μάικ Σιζέφσκι με την ομάδα του Ρικ Πιτίνο, ο Λέτνερ πάτησε τον Αμίνου Τίμπερλεϊκ. Περίπου ένα λεπτό πριν νόμιζε ότι τον είχε σπρώξει εκείνος κάτω από την μπασκέτα του Ντιουκ. Ο Μάικ Σιζέφσκι τον απομάκρυναν και οι διαιτητές του τη χάρισαν. Η αντίστροφη μέτρηση για το νικητήριο σουτ είχε δοθεί σε εκείνο το σημείο. Μετά το «The Shot», ο Γουντς έμεινε τόση ώρα καθιστός στο παρκέ, που ένας από την ασφάλεια του γηπέδου πήγε από πάνω του, για να διαπιστώσει αν αναπνέει! Ο Ροκ Όλιβερ, προπονητής φυσικής κατάστασης στο Κεντάκι, έσφιξε με το χέρι του ένα κονσερβοκούτι κόκα κόλα, τόσο πολύ που έσκασε. Στο Ρεντ Μάιλ Χάρνες, ένα δρόμο έξω από το Λέξινγκτον, ένας τύπος έκοβε βόλτες το καλοκαίρι με ένα τρίκυκλο, που είχε ονομάσει «LaettnerBeGone». 

 

To 1988 το κολέγιο του Κεντάκι έζησε στην απόλυτη ντροπή. Ένα σκάνδαλο δωροδοκίας του ιλιγγιώδους ποσού των 1000 δολαρίων έστειλε στο πυρ το εξώτερον το δημιούργημα του σπουδαίου (πλην ρατσιστή) Άντολφ Ραπ. Τέσσερα παιδιά μπήκαν στο κολέγιο, έμειναν εκεί όλα τα χρόνια και ονομάστηκε «The Unforgetables». Οι τρεις, ο Τζον Πέλφρι, ο Ντερόν Φέλντχαους και ο Ρίτσι Φάρμερ ήταν Κεντάκιανς, σε αντίθεση με τον Σον Γουντς, που είναι κάτοικος Ιντιανάπολης και αν η ομάδα του Καλιπάρι φθάσει φέτος στο Final 4, θα είναι εκεί. Μαζί τους ο θρυλικός Ρικ Πιτίνο, που έφθασε στο κολέγιο το 1989. Μετά το τελευταίο παιχνίδι των τεσσάρων, έγινε παρέλαση για να αποθεωθούν. Διάλεξαν το κολέγιο ενώ ήταν ατιμασμένο και με τη συμπεριφορά τους ξέπλυναν την ντροπή του 1988 και του Έντι Σάτον, με το NCAA να τιμωρεί το πανεπιστήμιο με δύο χρόνια αποκλεισμό από το επίσημο τουρνουά. 

 

 

Βοηθός προπονητής του Πιτίνο σε εκείνη την ομάδα που έχασε από το σουτ του Λέτνερ, ήταν ο Μπίλι Ντόνοβαν. Δεκαπέντε (15) χρόνια μετά, ήταν ο τεχνικός του κολεγίου της Φλόριντα, εκείνος που πήρε τη θέση του Σιζέφσκι ως κουμανταδόρος της τελευταίας ομάδας του NCAA που έκανε back2back, αφού οι Gators των Αλ Χόρφορντ, Γιοακίμ Νοά και Κόρεϊ Μπρούερ κατέκτησαν τα εθνικά πρωταθλήματα του 2006 και του 2007. Σε εκείνο το 84-75 της 2ης Απριλίου του 2007 με το Οχάιο Στέιτ, ο Ντόνοβαν πρέπει να ταξίδεψε νοερά στο «Σπέκτρουμ» της Φιλαδέλφεια, από την Τζόρτζια, και την 28η Μαρτίου του 1992. Εκεί που γράφτηκε η προτελευταία σελίδα του «I hate Christian Laettner», μίας ωραίας ιστορίας ανοιξιάτικης αμερικάνικης νύχτας.