Τα 51 κορυφαία λεπτά στην ιστορία της Κολύμβησης

Τέσσερις τελικοί. Back2back2back2back, μέσα σε 51 λεπτά. Πρώτα, τα 200μ. ύπτιο στις Γυναίκες. Έπειτα, τα 100μ. πεταλούδα στους Άνδρες. Μετά, τα 800μ. στις Γυναίκες. Στο τέλος, τα 50μ. ελεύθερο στους Άνδρες. Τα 51 κορυφαία λεπτά στην ιστορία της Κολύμβησης.

Είναι 4:57 ώρα Ελλάδος. Ο Μάικλ Φελπς, ο Τσαντ λε Κλος και ο Λάζλο Τσεχ κρατιούνται χέρι χέρι, κυριολεκτικά. Μοιάζει με πορεία ειρήνης. Στο πλαίσιο της απονομής των 100μ. πεταλούδα, οι τρεις κολυμβητές ανεβαίνουν στο σκαλί του βάθρου. Ο Λε Κλοςε ίναι ο «χρυσός» ολυμπιονίκης στα 200μ. πεταλούδα στο Λονδίνο. Ο Τσεχ δεν έχει νικήσει ποτέ σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι από τις πιο σπάνιες περιπτώσεις στην αθλητική ιστορία. Ένας τόσο λεπτεπίλεπτος κολυμβητής, που κολυμπάει τόσο ρευστά όσο η κόρη του εκτιμητή κοσμημάτων όταν παρατηρεί το διαμάντι μέσα από το γυαλί,  αποτελεί μία από τις πιο αδέξιες, σε τάιμινγκ, περιπτώσεις στην ιστορία της Κολύμβησης. O Λάζλο Τσεχ απλώς δεν έχει καταφέρει να νικήσει ποτέ τον Μάικλ Φελπς σε αγώνα μεγάλης διοργάνωσης. Είναι η πρώτη φορά, όμως, που δεν χάνει από αυτόν ενώ βρίσκουν και οι δύο βάθρο. Έχει 33 χρυσά μετάλλια σε 50ρα και 25ρα πισίνα σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και μόλις 2 χρυσά σε Παγκόσμια: στα 400μ. μεικτή ατομική στο Μόντρεαλ το 2005 και στα 200μ. πεταλούδα στο Καζάν το 2015. Ο Τσεχ έχει πάρει χρυσό στην ίδια διοργάνωση με 10 χρόνια διαφορά. Αυτή η απόσταση, όσο κι αν μοιάζει μεγάλη, έχει διαφορά ιδιάζουσα με ό,τι συνέβη λίγο αργότερα. Αλλά τώρα βρισκόμαστε σχεδόν στη μέση, προς το τέλος. Και η αρχή δεν έχει γίνει ακόμα.

Απλώς, η κάμερα ζουμάρει σε αυτό το σκαλί. Δείχνει αυτούς τους τρεις τύπους. Δεν ξέρεις καν αν είναι αληθινό σκηνικό, μοντάζ ή διαφήμιση. Αρχίζει να παίζει η Μισιρλού. Το πλάνο μεταφέρεται δεξιά. Το ψηλότερο σκαλί του βάθρου είναι άδειο. Πίσω του είναι ένας πιτσιρίκος, Ασιάτης. Ένας Ασιάτης με όνομα που θα ταίριαζε στην τρίτη ταινία της σειράς American Pie. Τον λένε Τζόζεφ Σκούλινγκ και είναι από τη Σιγκαπούρη. Είναι κουφό. Ακόμα πιο σουρεαλιστικό είναι ότι στο τρίτο σκαλί του βάθρου δεν βρίσκεται κάποιος. Είναι κενό.

Η έβδομη μέρα στην Κολύμβηση ξεκίνησε με τη λογική ότι διακυβεύονται ιστορικά κατορθώματα και ότι θα ακολουθούσε τη ροή του τουρνουά. Η Κατίνκα Χόζου κυνηγούσε το 4 στα 4: είχε νικήσει στα 100μ. ύπτιο και στις δύο μεικτές ατομικές, στα 200μ. και στα 400μ. Μία διοργάνωση δεν υποδηλώνει διάρκεια, αλλά ένα απόλυτο ρεκόρ θα ήταν εντυπωσιακό και τουλάχιστον η ανάσα της θα απειλούσε το σβέρκο του αγάλματος της Κριστίνα Εγκερζέκι, η οποία είναι η κορυφαία τσιγγάνα κολυμβήτρια όλων των εποχών, επειδή έχει νικήσει τρεις διαδοχικές φορές στα 200μ. ύπτιο, από το 1988 έως το 1996. Η Χόζου, μία προσωπικότητα από αυτές που έχουν ύποπτο ρόλο σε μυθιστορήματα και που νομίζεις ότι αν ανοίξει το στόμα της θα εκτοξευθούν βλαχορώσικα, είναι πολύ ευάλωτη απέναντι στον άντρα της και ατσάλινη απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά είναι και μία από τις κορυφαίες στον κόσμο και έχει την ευκαιρία να πάρει τέσσερα ατομικά χρυσά, κάτι που ουδείς έχει κάνει στο τουρνουά. Στις 6 Αυγούστου κερδίζει το χρυσό στα 400μ. μεικτή ατομική και η Μάγια Ντιράντο είναι δεύτερη. Στις 8 κερδίζει στα 100μ. ύπτιο, με την Κάθλιν Μπέικερ να την ακολουθεί. Η Ντιράντο δεν βρίσκεται καν σε αυτήν την κούρσα, δεν έχει περάσει από τα τράιαλ της Ομάχα. Στις 9 Αυγούστου κατακτά το τρίτο χρυσό μετάλλιό της, στα 200μ. μεικτή ατομική: η Ντιράντο είναι τρίτη. Η Χόζου έχει την ευκαιρία να κάνει το 4 στα 4 και να γίνει η μόνη που το κάνει στο Ρίο.

Ακολουθούν τα 100μ. πεταλούδα. Ο Μάικλ Φελπς αφήνει τη συγκίνηση που οφείλει στο βάθρο των 200μ. μεικτή ατομική, όταν γίνεται ο πρώτος κολυμβητής που κατακτά το χρυσό στο συγκεκριμένο αγώνισμα σε 4 διαδοχικούς Ολυμπιακούς. Ο Φελπς φτάνει τα 13 χρυσά μετάλλια σε ατομικά αγωνίσματα και τα 22 συνολικά: προσπερνά τα 12 που είχε κατακτήσει ο... Λεωνίδας ο Ρόδιος από το 164 έως το 152 π.Χ. Το π.Χ. είναι συντομογραφία για το προ Χριστού. Καλύτερο από το να νικάς 4 διαδοχικές φορές σε ένα αγώνισμα είναι να κάνεις το ίδιο σε δύο αγωνίσματα.

Έρχεται, έπειτα, η σειρά της Κέιτι Λεντέκι στα 800μ. H Αμερικάνα θέλει να γίνει η δεύτερη κολυμβήτρια στην ιστορία που νικάει στα 200μ. ελεύθερο, στα 400μ. ελεύθερο και στα 800μ., μετά την Ντέμπι Μέγερ στο Μεξικό, το 1968. Αν κάποιος ρωτούσε, «τι πιστεύεις ότι θα συμβεί, θα εξαφανιστεί η φορολογία από όλη τη Γη για την επόμενη δεκαετία ή θα χασει η Λεντέκι στα 800μ. στο Ρίο;», είναι πολύ πιθανό ότι για 10 δευτερόλεπτα, που είναι υπερβολικός χρόνος, το πρώτο θα έμοιαζε πολύ πιθανότερο. Αλλά όχι. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποιος να πυροβολήσει τη Λεντέκι στο κεφάλι, αλλά πρέπει να το κάνει νωρίς, περίπου στα 100μ., για να σιγουρευτεί ότι δεν θα τερματίσει πρώτη με πυροβολημένο κεφάλι.

Τέλος, υπάρχει και ο τελικός των 50μ. ελεύθερο. Ο Φλοράν Μανοντού, νικητής-έκπληξη στο Λονδίνο στα 50μ. ελεύθερο, θέλει να επαναλάβει εκείνη την επιτυχία και να γίνει ο τρίτος κολυμβητής, μετά τους Αλεξάντερ Ποπόφ και Γκάρι Χολ τζούνιορ, που τα καταφέρνει.

Πώς σας φαίνεται αυτή η πραγματικότητα;

Και, γενικώς, δεν είναι ότι δεν συνέβαιναν πράγματα μέσα στη μέρα. Η εθνική πόλο Ανδρών προκρίθηκε στους Ολυμπιακούς, οι Βρετανοί έκαναν σούπερ παγκόσμιο ρεκόρ στο team pursuit, με το γίγαντα Μπράντλεϊ Γουίγκινς, ο Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς είχε ελεύθερο τρίποντο για να στείλει το ματς των Σέρβων με τους Αμερικανούς στην παράταση, ξεκίνησε ο στίβος.

Αλλά η προτελευταία μέρα της Kολύμβησης ήταν πραγματικά σοκαριστική.

Η Χόζου προηγείτο σε όλη την κούρσα. Είχε πάρει από νωρίς ένα προβάδισμα, βρέθηκε μπροστά με ένα μήκος σώματος. Η τακτική τής υπαγόρευε να βρεθεί μπροστά, ώστε όταν χρειαστεί να φορτίσει τις μπαταρίες της να έχει μία απόσταση που θα είναι αποκαρδιωτική για τις υπόλοιπες κολυμβήτριες. Η Ντιράντο ήταν εκεί όταν η Χόζου έκανε το εκπληκτικό παγκόσμιο ρεκόρ στα 400μ. μεικτή ατομική και, επίσης, εκεί όταν νίκησε στα 200μ. μεικτή ατομική. Στα 200μ.ύπτιο η Ντιράντο ήταν επίσης εκεί.

Στα 23 της, η Ντιράντο δεν είχε εμφανιστεί σε Ολυμπιακούς Αγώνες πριν. Τελειόφοιτη του Στάνφορντ και πολιτικός μηχανικός, με ένα χαμόγελο που είναι ούτως ή άλλως πλατύ, αλλά που ο ενθουσιασμός πολλαπλασιάζει την αίσθηση... χοληστερίνης που σου δημιουργεί, η Ντιράντο δεν έμοιαζε να απέχει από εκείνες τις περιπτώσεις που η δική της καλύτερη κατάσταση συγκρουόταν ατυχώς με το απόγειο του φορμαρίσματος μίας άλλης πιο ταλαντούχας κολυμβήτριας.

Αλλά, μετά τα 120-130 μέτρα άρχισε να μειώνει την απόσταση. Έφθασε στο μισό μήκος σώματος και μετά λίγο πιο πάνω και στα 170-180 μέτρα το κεφάλι της ήταν σχεδόν παράλληλα με το κεφάλι της Χόζου. Και στην τελευταία χεριά η Ντιράντο κατέβηκε τα 2.06.00 και πήρε το χρυσό μετάλλιο. Η Χόζου κοίταξε το σύζυγό της και του χαμογέλασε: «Δεν πτοούμαι». Και μετά, δίπλα σε ένα απίστευτα λαμπερό χαμόγελο με κάτι δόντια που έχουν συνηθίσει να ζουν στο μποτιλιάρισμα, που κάνουν τις δικές τους διοργανώσεις άλματος εις μήκος, η Ουγγαρέζα βυθίστηκε στη θλίψη. Τα συγχαρητήρια ήταν συμβατά. Στην τελική, μπορεί η Ντιράντο να ήταν πιο γενναιόδωρη στην ήττα, αλλά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλιφόρνια. Θα μπορούσε να βλέπει την επιγραφή Hollywood live κάθε μέρα, αν το επιθυμούσε. Από μόνο του, αυτό, σου δίνει κοινωνικές δεξιότητες.

Στα 200μ. πεταλούδα επικράτησε ο εξωφρενικός παραλογισμός. Έχετε λυπηθεί ποτέ νικητή σε βάθρο; Με τους τρεις καβαλέρος στο δεύτερο σκαλί (και τον Μάικλ Φελπς να κερδίζει το τρίτο ασημένιο του σε Ολυμπιακούς Αγώνες σε σύνολο μόλις 27 μεταλλίων), ο Σκούλινγκ πρέπει να ένιωθε κάπως διαφορετικά. Στα 21 του, βρίσκεται σε μία ηλικία που έχει περάσει το όριο της συνειδητοποίησης για το αν μπορεί να εκτιμήσει ή όχι τι σημαίνει ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο. Με 50.39 έκανε ολυμπιακό ρεκόρ. Έκανε την έκπληξη. Διάολε, αυτή είναι η προτελευταία ολυμπιακή κούρσα του Φελπς (λέμε τώρα· σόρι Μάικλ, αλλά αν μία φορά πεις πως αποσύρεσαι και επιστρέψεις, τη δεύτερη φορά είμαστε όλοι σαν τον Σαρλ ντε Γκολ, που όταν πέθανε ο Γουίνστον Τσόρτσιλ είχε πει «θα πάω στην κηδεία του, όχι για να τον τιμήσω αλλά, για να βεβαιωθώ ότι πέθανε»). Ο Σκούλινγκ μπαίνει στην κατηγορία του Ίαν Θορπ (200μ. ελεύθερο, Αθήνα 2004), του Ράιαν Λόχτε (400μ. μεικτή ατομική, Λονδίνο 2012), του Τσαντ λε Κλος (200μ. πεταλούδα, Λονδίνο 2012), των Νοτιοαφρικανών (4Χ100μ. ελεύθερο, Αθήνα 2004), των Γάλλων (4Χ100μ. ελεύθερο, Λονδίνο 2012). Συν την κούρσα των 200μ. πεταλούδα στο Σίδνεϊ το 2000, που ήταν πέμπτος αλλά δεν τη μετράω επειδή έτσι γουστάρω. Αλλά έμοιαζε, ξεκάθαρα, με το φυτό της τάξης, το μόνο εικοσάρι στην Ιστορία κατεύθυνσης. Ήταν τρεις τύποι στο δεύτερο σκαλί που, ακόμα και αν ζουν για να παίρνουν χρυσά μετάλλια, έμοιαζαν- λόγω του σχηματισμού και της έλλειψης συμμετρίας- να τον κοροϊδεύουν που ήταν μόνος του. Υπάρχουν περιπτώσεις που αθλητές αισθάνονται άβολα που νικάνε, αλλά αν μπορώνα καταλάβω κάτι από τα ασιατικά μάτια, ο Σκούλινγκ δεν αισθανόταν απλώς αμηχανία: ένιωθε ξενέρα. Το πάρτι ήταν δικό τους. Ουδείς ξέρει ποιος θα τον θυμάται, εκτός αν πρωτοστατήσει στο αγώνισμα στα παγκόσμια πρωταθλήματα και τους επόμενους Ολυμπιακούς, για να θυμούνται ότι ξεκίνησε από το Ρίο.

Μετά από δύο τρανταχτές εκπλήξεις, ήταν η σειρά της Κέιτι Λεντέκι να πέσει στα 800μ. Αλλά όλα έχουν τα όριά τους. Για παράδειγμα, η εικόνα της Παναγίας κλαίει και αυτό είναι θαύμα, αλλά δεν μπορεί η Παναγία να βγει από την εικόνα και να αρχίσει να κλαίει μπροστά μας. Το γράφω καλή τη πίστη. Η Λεντέκι, βεβαίως, έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 800μ, το έριξε σχεδόν 2 δευτερόλεπτα και, όπως έγραψε μία φαν στο facebook, «η Λεντέκι τερμάτισε, βγήκε έξω από το νερό, χαιρέτησε τους φιλάθλους, ανέβηκε στο βάθρο, πήρε το χρυσό μετάλλιό της και ΜΕΤΑ τερμάτισαν οι υπόλοιπες κολυμβήτριες».

Θα διάβαζε ποτέ κάποιος ένα κείμενο για τη Λεντέκι; Εννοώ, αν δεν ήταν επιστημονικό και ήταν για το χαρακτήρα της και αυτό που βγάζει; Είναι 19 χρονών και έχει ρυτίδες κάτω από τα μάτια και το κορμί της, τουλάχιστον από την τηλεόραση, μοιάζει να προέρχεται από τουλάχιστον δυο τρεις χαλαρές νύχτες, που, αν δεν ήταν κραιπάλης, τουλάχιστον είχαν ρακή και καμιά ντουζίνα λουκάνικα γεμιστά με τυρί. Η Σιμόν Μάνιουελ, η μαυρούλα που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο μαζί με αυτό το πειραγμένο κοριτσάκι από τον Καναδά που ακούει στο όνομα Πένι Ολέκσιακ και γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 2000 (σχεδόν δύο μήνες πριν ξεκινήσουν οι Ολυμπιακοί του Σίδνεϊ στους οποίους πήρε μέρος ο 15χρονος τότε Μάικλ Φελπς), είπε ότι την Πέμπτη, όταν γύρισε στο Χωριό στις 2 τα ξημερώματα, η Λεντέκι ήταν ξύπνια και την περίμενε να την αγκαλιάσει για να της δώσει συγχαρητήρια για το χρυσό μετάλλιο. «Δεν πρόκειται να κοιμηθώ αν δεν σε αγκαλιάσω», της είπε. Η Λεντέκι είναι, ήδη, μία χλωριούχα μάμα Αμερικάνα. Και η δεύτερη κολυμβήτρια, η Τζαζ Κάρλιν από τη Βρετανία, τερμάτισε 12 δευτερόλεπτα μετά. Σε 12 δευτερόλεπτα δεν μπορείς να κάνεις πολλά, αλλά μπορείς να θέσεις τις βάσεις για να κάνεις πολλά.

Σε αυτήν την παρτίδα πόκερ δεν έχει γίνει καρέ. Μένουν τα 50μ. ελεύθερο. O Φλοράν Μανοντού. Δίπλα του, ο Άντονι Έρβιν. Ετών 35. Το 2000 δεν άφησε, μαζί με τον Γκάρι Χολ τζούνιορ, τον Αλεξάντερ Ποπόφ να πάρει το χρυσό μετάλλιο και να κάνει το τριπλέτε στην κούρσα. Βεβαίως, ο υπέροχος Ρώσος, ένας από τους πιο αναλυμένους κολυμβητές στην Ιστορία, δεν θα το κέρδιζε έτσι κι αλλιώς. Αλλά ο Έρβιν, τότε 19 ετών, δεν ήξερε ασφαλώς ότι αυτή η κούρσα θα ήταν τόσο σημαντική σήμερα.

Μισό, μου ήρθαν ραδιοκύματα από το 2000. Ποιος είναι αυτός με τα σκουλαρίκια; 

Το 2003, στα 22 του, ο Άντονι Έρβιν αποχώρησε από την Κολύμβηση για να σπουδάσει. Το 2004 πούλησε το χρυσό μετάλλιό του έναντι 17.000 δολαρίων σε δημοπρασία, για να δώσει τα χρήματα ώστε να βοηθήσει τα θύματα του τσουνάμι στην Ινδονησία. Και το 2011 επέστρεψε στην κολύμβηση. Το 2012 ήταν πέμπτος στα 50μ. ελεύθερο στο Λονδίνο και τέσσερα χρόνια αργότερα, στα 35 του έκανε 21.40 και νίκησε τον Μανοντού με ένα εκατοστό διαφορά. Επειδή μου αρέσει, θα το επαναλάβω: να ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου, το λεγόμενο blink, είναι 26 εκατοστά του δευτερολέπτου. Ο Έρβιν δεν άφησε τον Γάλλο να κάνει το back2back για ένα εκατοστό. Και δεν υπάρχει σαφές παράδειγμα για το τι μπορείς να κάνεις σε ένα εκατοστό, δηλαδή δεν μπορώ να σας πω κάτι συγκεκριμένο.

Χρυσό μετά από 16 χρόνια, ο γηραιότερος νικητής στην Κολύμβηση. Ποιος στο καλό κάνει το ίδιο πράγμα μετά από 16 χρόνια, έχοντας σταματήσει, στο ενδιάμεσο, το μισό χρονικό διάστημα;

Ήταν 51 ή 52 λεπτά. Τα ξημερώματα της Κυριακής είναι το τελευταίο μέρος της Κολύμβησης των Ολυμπιακών του Ρίο με τέσσερις τελικούς. Και, μα την Παναγία που βγαίνει από την εικόνα και κλαίει, πολύ θα μου λείψει.