Η επιλογή των συγκεκριμένων βραβείων δεν έγινε τυχαία, παρά το γεγονός ότι τα Όσκαρ είναι εκείνα που ακολουθούν. Πέραν του γεγονότος ότι η Τίνα Φέι και η Έιμι Πόουλερ (δύο ντίβες της κωμωδίας παγκοσμίως, που αν μη τι άλλο έχουν ανοίξει με την εργασία και την πειθαρχία τους χώρο στις γυναίκες κωμικούς) τα φιλοξένησαν για τρίτη διαδοχική χρονιά στις 11 Ιανουαρίου, τα Golden Globes είναι τα μόνα σοβαρά βραβεία που αφορούν στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Είναι, επίσης, τα μόνα βραβεία στα οποία επιτρέπεται να πιεις και αν κάποιος έχει παρακολουθήσει την φοβερή Έμα Τόμπσον στην περυσινή εκδήλωση, δεν είναι να μετανιώνεις για αυτό. 

Ούτε πέντε μέρες μετά τον θάνατο του Ντιν Σμιθ, ο Τζέρι Ταρκάνιαν απεβίωσε. Ο μάταιος κόσμος θα συνεχίσει να είναι τέτοιος μετά από αυτόν, όπως ήταν και πριν. Γεννημένος στις 8 Αυγούστου του 1930, ο «Tark the Shark» έμεινε στην ιστορία ως ο προπονητής που ανέστησε αθλητικά το Λας Βέγκας. Το κολέγιο UNLV απορροφούσε τη μυρωδιά μίας πόλης η οποία έγινε περιπετειώδης αν και φτιάχθηκε με αρχικό στόχο το να ξεκουράζονται οι στρατιώτες, αλλά ο υπέροχος προπονητής του, ένας αυθεντικός ειλικρινής άνθρωπος όπως τον περιγράφει ο Αλεξάντερ Γουλφ στον επικήδειό του στο Sports Illustrated, έγινε εκείνος που έφτιαξε μία ομάδα η οποία έκανε θραύση. Ανέλαβε το 1973 και έφυγε το 1992: πριν από εκείνον το UNLV, το κολέγιο που βρίσκεται στην έρημο Νεβάδα του Τέξας, δεν είχε καμία νίκη. Μετά δεν είχε καμία ήττα. 

Με τον Ταρκάνιαν το πανεπιστήμιο είχε 12 παρουσίες σε τελική φάση του κολεγιακού πρωταθλήματος, από το 1983 έως το 1991 μάλιστα διαδοχικές. Από τότε και έπειτα, τα κατάφερε σε 8 περιπτώσεις. Έφθασε 9 φορές στο Sweet Sixteen με τον Ταρκάνιαν και μία μετά από αυτόν. Έφθασε 5 φορές στο Elite Eight, όλες με τον Ταρκάνιαν. Τέσσερις φορές σε Final 4, δηλαδή το 1977, το 1983, το 1990 και το 1991. Κατέκτησε ένα πρωτάθλημα, το οποίο είναι ακόμα αξιομνημόνευτο, διότι έθεσε ρεκόρ διαφοράς πόντων που είναι ακατάρριπτο. Οι Running Rebels συνέτριψαν 103-73 το Ντιουκ του Μάικ Σιζέφσκι το 1990. 

Κάτωθι, παρατίθεται ένα κείμενο που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτιου του 2012 για τη συγκεκριμένη ομάδα, στο gavros.gr, στο πλαίσιο του Final 4 που θα γινόταν λίγες μέρες αργότερα. Η συμβουλή για τους ακραιφνείς μπασκετικούς είναι απλή: να βρουν το το ντοκιμαντέρ για το κολέγιο και τον Ταρκάνιαν όσο πιο γρήγορα γίνεται. Είναι μία εκπληκτική ιστορία. 

Πριν από αυτό και βλέποντας ξανά αποσπάσματα από τα ματς του UNLV, είναι να αναρωτιέσαι πώς στο καλό δεν έκανε πελώρια καριέρα ο Στέισι Όγκμον στο ΝΒΑ. Ο Όγκμον θα ήταν το νούμερο ένα στη συγκεκριμένη λίστα, επειδή ο Ρόι Τάρπλεϊ είχε πρόβλημα με τα ναρκωτικά. Άνετα μπαίνει σε αυτή ο Κένι Άντερσον, ένας ντριμπλέρ που ακόμα και σε αυτό το πρωτάθλημα του ΝΒΑ θα ήταν από τους κορυφαίους στον χειρισμό της μπάλας. Στο Final 4 του 1990, το UNLV έπρεπε να νικήσει το δικό του Τζόρτζια Τεκ για να φθάσει στον τελικό. 

«Επί είκοσι χρόνια, οι φυσιοθεραπευτές του κολεγίου του Νεβάδα Λας Βέγκας δίπλωναν μία άσπρη πετσέτα με τον ίδιο τρόπο. Τρεις φορές και μετά την πότιζαν με το νερό. Ο Τζέρι Ταρκάνιαν την έπαιρνε και λίγο πριν ξεκινήσει το παιχνίδι, της έδινε μια γερή δαγκωνιά. Ο προπονητής του UNLV ήθελε νερό, αλλά δεν μπορούσε να πίνει από το μπουκάλι, γιατί το έφτυνε στο πάτωμα. Ό,τι κι αν έκανε, όμως, ήταν ένας θρύλος. Ήταν ο «Tark the Shark» της ερήμου της Νεβάδα, ο φίλος του Φρανκ Σινάτρα, και ο πιο διάσημος κάτοικος της περιοχής που οριστικά γνωστή την έκανε ο Έλβις Πρίσλεϊ. Της πιο περίεργης περιοχής του κόσμου, αυτής για την οποία στο «Έμφυτο Ελάττωμα» ο Τόμας Πίντσον έγραψε το εξής: «Το Λας Βέγκας κάθεται εδώ πέρα μέσα στη μέση της ερήμου και δεν παράγει κανένα χειροπιαστό προϊόν, χρήματα έρχονται, χρήματα φεύγουν, αλλά τίποτε δεν παράγεται. Αυτό το μέρος, σύμφωνα με τη θεωρία, δεν θα έπρεπε καν να υπάρχει, πόσω μάλλον να ευημερεί. Νιώθω ότι όλη μου η ζωή είναι βασισμένη σε μία απάτη. Έχω χάσει την πραγματικότητα. Μπορείτε, σας παρακαλώ, να μου πείτε πού είναι η πραγματικότητα;».

Το UNLV ήταν η πραγματικότητα του Λας Βέγκας. Οι ντόπιοι ένιωθαν ότι με το κολέγιο είχαν υπόσταση. Ο Τζέρι Ταρκάνιαν ήταν ο Θεός τους. Το μπάσκετ που έπαιζε το πανεπιστήμιο της Νεβάδα ήταν ελκυστικό. Όταν η ομάδα του κολεγίου μετακόμισε στο κλειστό στάδιο «Thomas and Mack», επικράτησε φρενίτιδα. Ένα κόκκινο χαλί υποδεχόταν τους παίκτες ενώ ένας καρχαρίας φωτεινός, μέσα από σλάιντς, περνούσε μέσα από τους τοίχους του κλειστού, την ίδια στιγμή που οι φίλαθλοι του UNLV, μεταξύ άλλων και ο Άντρε Άγκασι στα νιάτα του, αλλά και άλλες διασημότητες που έτυχε να βρίσκονται στο Λας Βέγκας, ανοιγόκλειναν τα χέρια τους, δείχνοντας το άνοιγμα των σαγονιών του καρχαρία, του «Shark», όπως ήταν το παρατσούκλι του Ταρκάνιαν. Της πιο αμφιλεγόμενης- ενδεχομένως μαζί με τον προπονητή του Ιντιάνα Στέιτ, Μπόμπι Νάιτ- προσωπικότητας στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ. Ιδέα του ήταν το παρατσούκλι «Running Rebels» για την ομάδα του κολεγίου, δηλαδή οι «επαναστάτες που τρέχουν». Ήταν, πράγματι, Βέγκας η ομάδα. Αιφνιδιασμοί, άμυνα που έπνιγε τον αντίπαλο, με ντουμπλαρίσματα στους αντίπαλους, με εκμετάλλευση του ανοικτού χώρου στην πρώτη ευκαιρία. Ήταν ο Έλβις και το «βίβα Λας Βέγκας». Ο τροχός της τύχης, το κόκκινο μάυρο, η ρουλέτα, το ανεβοκατέβασμα του μοχλού στα φρουτάκια, μία τύχη που, όμως, βρισκόταν στον έλεγχο αυτού του ασχημομούρη από το Οχάιο. Οι κάτοικοι του Βέγκας ξεχνιόντουσαν με αυτήν την κατάσταση: ένιωθαν παρακατιανοί σε σχέση με οτιδήποτε στις ΗΠΑ είχε πολιτιστικό υπόβαθρο. Τη Νέα Υόρκη ή το Λος Άντζελες. Το Βέγκας δεν ήταν η πόλη του Θεού ούτε του Ανθρώπου. Ήταν σαν να φύτρωσε ένα τεράστιο οίκισμα one night stand στη Νεβάδα, σαν απλώς να μην υπήρχε τη μία στιγμή και να υπήρχε την άλλη, και να συνεχιζε να υπάρχει, με όχημα τον φωτισμό και με ελάχιστα ασκίαστα μέρη, που παραμελήθηκαν λόγω των οικοδομικών τετραγώνων της αφθονίας και βρέθηκαν μόνα τους, αναπαυμένα σε έναν κόσμο καθόλου απειλητικό.

Ο Ταρκάνιαν κλόνισε το NCAA: το κολέγιο της Νεβάδα, ούτως ή άλλως, δεν απολάμβανε ποτέ την εύφημο μνεία της ομοσπονδίας, αλλά γύρω στα μέσα του ’80 βγήκε σε ανοικτή κόντρα με τον προπονητή του, που ούτως ή άλλως ήταν συνώνυμό του. Δεν ήταν το σκάνδαλο περί δωροδοκιών που είχε προηγηθεί- και που παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις, το μόνο που πρέπει να υπάρχει σε τέτοιες περιπτώσεις, μια και οι περισσότεροι αφήνουν υπόνοιες ότι στα περισσότερα κολέγια συμβαίνει- αλλά η ελαστικότητα του προπονητή προς τους παίκτες που δεν μπορούσαν ποτέ να δικαιολογήσουν μία αξιοπρεπή ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Στα 10 πρώτα χρόνια του στον πάγκο μόλις 4 ήταν οι παίκτες που αποφοίτησαν από το κολέγιο. Ο Ταρκάνιαν έγραφε εν ολίγοις τον νόμο περί συνδυασμού αθλητικών και φοιτητικών ικανοτήτων στα παλιά του τα παπούτσια και οι κλήσεις του Κολεγιακού Πρωταθλήματος προς το μέρος του ήταν κυριολεκτικά φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Σε αυτό το δίλημμα υπήρχε η νομοθετική άποψη, που δεν επέτρεπε την κλήση παικτών οι οποίοι ήταν στούρνοι, κατά το λαϊκότερο, αλλά και η ηθική, μια και έμοιαζε σαφές ότι ο προπονητής των «Runnin’ Rebels» μάζευε μπελάδες πάνω από το κεφάλι του, το δικό του και του πανεπιστημίου, και τουλάχιστον μπορούσαν οι προβληματικοί πιτσιρικάδες να παίζουν μπάσκετ, μακριά από τις ζημιές.

Όχι πάντα με επιτυχία. Τον χειμώνα του 1987, στις 9 Φεβρουαρίου, ο Λόιντ «Sweet Pea» Ντάνιελς, ένας από τους κορυφαίους παίκτες που έπαιξαν ποτέ το μπάσκετ στους δρόμους της Νέας Υόρκης- που θεωρήθηκε το μεγαλύτερο ταλέντο που γέννησε η πόλη μετά τον Λιου Αλτσίντορ, έπειτα Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ- δεν πρόλαβε να παίξει λεπτό με το UNLV. Συλλαμβανόμενος σε μία αγοραπωλησία κοκαΐνης, μια και εκείνος που δήθεν θα του την πουλούσε αποδείχθηκε αστυνομικός- δημιούργησε ακόμα περισσότερα προβλήματα στον Ταρκάνιαν, μια και οι έρευνες του NCAA με στόχο το κολέγιο της Νεβάδα εντάθηκαν. Ο ξεροκέφαλος τεχνικός δεν άλλαξε τακτική.

Και τις δύο σεζόν από το 1989 έως το 1991, η μπάλα χάθηκε.

Κανείς δεν έχει δει, τα τελευταία 30 χρόνια, καλύτερη ομάδα από το UNLV στα παρκέ του NCAA. Οι επιλογές ήταν διαμαντένιες: πόιντ γκαρντ ο δαιμόνιος Γκρεγκ Άντονι, σούτινγκ γκαρντ ο Άντερσον Χαντ, σέντερ ο Ντέιβιντ Μπάτλερ, σμολ φόργουορντ ο «Plastic Man», Στέισι Όγκμον, και πάουερ φόργουορντ εκείνος που βρίσκεται μέσα στους πέντε καλύτερους παίκτες που έπαιξαν ποτέ στο εθνικό πρωτάθλημα: ο Λάρι Τζόνσον. Στις αρχές του 1989 οι παίκτες του κολεγίου της Νεβάδα τιμωρήθηκαν με αγωνιστικές ποινής από το NCAA εξαιτίας παραπτωμάτων όπως απλήρωτοι λογαριασμοί σε ξενοδοχεία. Στις αρχές της αγωνιστικής περιόδου, ο Γκρεγκ Άντονι σπάει το σαγόνι του σε δύο σημεία απέναντι στο Φρέσνο και κάνει εγχείριση. Μία εβδομάδα μετά επιστρέφει στις προπονήσεις, φοράει προστατευτική μάσκα από γύψο και δεν χάνει ούτε ένα παιχνίδι μέσα στη χρονιά. Το UNLV, το οποίο ο Ταρκάνιαν έχει οδηγήσει ήδη σε δύο Final 4- χάνοντας στους ημιτελικούς από το Νορθ Καρολάινα του Ντιν Σμιθ το 1977 και από το Ιντιάνα Στέιτ του Μπόμπι Νάιτ το 1987- φθάνει στο Ντένβερ με ένα ρεκόρ της τάξης του 33-5, και νίκη στο όριο επί του Κονέκτικατ, με 79-78. Από το Τζόρτζια Τεκ δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα στον ημιτελικό, νικώντας με 90-81 και στον τελικό το Ντιουκ, που ήδη έχει φθάσει στο τρίτο συνεχόμενο Final 4 του, είναι ο αντίπαλος.

Στην άλλη μεριά του πάγκου κάθεται ο Μάικ Σιζέφσκι και η… America’s sweetheart, το καλό παιδί της Αμερικής, έχει γίνει ο Κρίστιαν Λέτνερ. Η μάχη είναι κάτι παραπάνω από μπάσκετ. Είναι η καθαρή λευκή εικόνα των συντηρητικών απέναντι στα μαύρα απόβλητα της κοινωνίας. Είναι μία αναμέτρηση η οποία έχει τεράστια σημασία εκείνη τη στιγμή για τους νεαρούς παίκτες του «Ταρκ», αλλά, επί της ουσίας, δεν έχει καμία: στη νίκη των κακών «Επαναστατών» δεν θα δοθεί δημοσιότητα, αλλά οι «Blue Devils» θα αποθεωθούν. Από τη στιγμή που το ματς ξεκινά, είναι μόνο η ομάδα της Νεβάδα στο γήπεδο, που μπαίνει με το πόδι πατημένο στο γκάζι και δεν το βγάζει ούτε στις στροφές. Αυτό είναι κυριολεκτικό σχήμα, Η ομάδα του Ταρκάνιαν προηγείται με 57-47 στο ημίχρονο και στο δεύτερο μπαίνει αφηνιασμένη στο παρκέ: ένα σερί 18-0, ανελέητο τρέξιμο και ρυθμός που μόνο οι μουσικοί της τζαζ στη Νέα Ορλεάνη μπορούσαν να κοκορεύονται ότι μπορούν να ακολουθήσουν και… αντίο Γρανάδα για το Ντιουκ. Το τελικό 103-73 είναι ένας άνευ προηγουμένου θρίαμβος, αλλά στο κολέγιο δεν ησυχάζουν λεπτό: εκκρεμεί μία απόφαση για την ομάδα, η οποία κινδυνεύει να χάσει το πρωτάθλημα της επόμενης σεζόν. Ο συμβιβασμός καθυστερεί την ποινή για ένα χρόνο, και οι Στέισι Όγκμον και Λάρι Τζόνσον- που μπορούν να πάνε όποια στιγμή θέλουν στο ΝΒΑ- αποφασίζουν να μείνουν στη Νεβάδα.

Η ομάδα του Ταρκάνιαν είναι ακόμα καλύτερη. Φθάνει στην Ιντιανάπολις για το δεύτερο συνεχόμενο Final 4 με ένα απίστευτο 34-0! Το UNLV είναι αήττητο και ο μέσος όρος πόντος διαφοράς στα παιχνίδια του είναι 28! Στην τελευταία προπόνηση της ομάδας πριν τον ημιτελικό με τον Ντιουκ, που είναι προγραμματισμένος για τις 30 Μαρτίου του 1991, η ατμόσφαιρα είναι χαλαρή. Αλλά ο προπονητής καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Με ένα βλέμμα θυμού, και ταυτοχρόνως αμηχανίας, λέει στους παίκτες του ότι «αύριο θα χάσετε. Δεν είστε συγκεντρωμένοι στον στόχο σας». Στο Ντιουκ έχει προστεθεί και ο πρωτοετής Γκραντ Χιλ, ένα μαύρο παιδί με πολλές προοπτικές, σεμνό και καλός μαθητής. Ο Μάικ Σιζέφσκι θεωρεί ότι η ήττα της προηγούμενης χρονιάς μπορεί να κάνει καλό στην ομάδα του. Το παιχνίδι είναι κλειστό και 5 λεπτά πριν το τέλος οι «Μπλε Διάβολοι» προηγούνται με 74-71. Τότε γίνεται η φάση που κρίνει το ματς, διότι ο Γκρεγκ Άντονι κάνει διείσδυση στη ρακέτα, αλλά χρεώνεται με επιθετικό φάουλ, το πέμπτο του, και το καλάθι δεν μετράει. Με 12,7’’ για το τέλος και δύο βολές του Λέτνερ, το σκορ έγινε 79-77΄. Ο Λάρι Τζόνσον κατέβασε την μπάλα, πήγε προς τη δεξιά πλευρά και, αν και βρήκε μισό δευτερόλεπτο για να σουτάρει, δεν το έκανε. Όταν ο Λέτνερ βγήκε πάνω του, η μπάλα έφθασε στον Άντερσον Χαντ. Το τρίποντό του βρήκε ταμπλό και σίδερο. Το Ντιουκ πέτυχε, όπως το αποκάλεσαν οι σχολιαστές του παιχνιδιού, «μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία των Final 4». Η ομάδα του Ταρκάνιαν αποκλείστηκε και η θέση του UCLA ως η κορυφαία κολεγιακή ομάδα όλων των εποχών παρέμεινε ακέραιη.

Τον Μάιο του 1991 έγινε η αρχή του τέλους για τον Τζέρι Ταρκάνιαν στον πάγκο του UNLV. Μία εφημερίδα του Λας Βέγκας, η Las Vegas Review-Journal δημοσίευσε φωτογραφία τριών παικτών του κολεγίου, των Άντερσον Χαντ, Μόουζες Σκάρι και Ντέιβιντ Μπάτλερ να πίνουν μπύρα σε μία μικρή χαλαρωτική πισίνα γεμάτη ζεστό νερό- μία πρώιμη μορφή του τζακούζι- στο σπίτι του Ρίτσαρντ, the fixer, Πέρι, ενός σεσημασμένου μάνατζερ, που είχε φήμη ότι έστηνε παιχνίδια. Ο πρόεδρος του κολεγίου, Ρόμπερτ Μάξον, έφθασε στα όριά του: απέλυσε, σε συνέντευξη Τύπου, τον Ταρκάνιαν. Το κολέγιο χωρίστηκε στα δύο, καθώς πολλοί υποστήριζαν ότι ο Ταρκάνιαν είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην ακαδημαϊκή μόρφωση των φοιτητών του κολεγίου, ενώ υπήρχε και μία ικανοποιητική μερίδα που δεν ήθελε να δει τον «καρχαρία»- ο οποίος ανέβασε πολλά επίπεδα το ακαδημαϊκό πρόγραμμα του κολεγίου- να απολύεται. Ο «Ταρκ» πήρε πίσω την παραίτηση που είχε υποβάλλει και το UNLV έπαιξε 28 παιχνίδια μέσα στο 1991, σημειώνοντας 26 νίκες. Κατόπιν άρχισε να ισχύει η ποινή που του επέβαλλε το NCAA.

Ο Ταρκάνιαν δεν ξέχασε: το καλοκαίρι του 1992 συμφώνησε με τους Σαν Αντόνιο Σπερς. Μετά από 20 παιχνίδια και ρεκόρ 9-11 απολύθηκε, παίρνοντας αποζημίωση της τάξης του 1,3 εκατομμυρίου δολαρίων. Με αυτά τα χρήματα ως όχημα κινήθηκε δικαστικά εναντίον του NCAA, κατηγορώντας το για παρενόχληση. Η ομοσπονδία δεν παραδέχθηκε ποτέ την ενόχληση, αλλά έξι χρόνια μετά έφθασε σε συμβιβασμό με τον σπουδαίο προπονητή- ο οποίος είναι ο μόνος που έχει πετύχει με τρία κολέγια πάνω από 20 νίκες στο πρωτάθλημα και έχει συνολικό ρεκόρ 729-201, ένα ποσοστό νικών της τάξης του 78,4%, που μόνο τέσσερις προπονητές μπορούν να κοκορεύονται ότι έχουν μεγαλύτερο- δίνοντάς του 2,5 εκατομμύρια δολάρια, το μεγαλύτερο ποσό που έχει χάσει ποτέ σε δικαστική διαμάχη το NCAA».

Έπρεπε να γίνει μία παύση από όλες τις σκέψεις για να απολαύσω τον θάνατο. Το δεύτερο καλοκαίρι μου στη δημοσιογραφία, δηλαδή το 2006, είχα πει στον Γιάννη φεύγοντας για μία μικρή άδεια να ενημερώνεται κάθε μέρα για την κατάσταση της υγείας του Τζον Γούντεν. Μου λέει ακόμα ότι αυτό είναι αστείο, αλλά παρά το γεγονός ότι φαίνεται τέτοιο, δεν είναι ακριβώς. Ο θάνατος ενός ανθρώπου με τον οποίο με κάποιον τρόπο έχεις συνδεθεί χωρίς να τον γνωρίζεις, είναι το όχημά σου προς το να τον θυμηθείς νομίμως. Ο γραφιάς βρίσκεται μονίμως σε σύγκρουση με τον εαυτό του και ακόμα και παρά το χάος που περιβάλλει ορισμένες φορές το κεφάλι του, ένα μυαλό γεμάτο σκέψεις και αποσπάσματα, δεν μπορεί να λειτουργεί εντελώς αυθαίρετα. Ενώ θέλει να γράψει κάτι, πρέπει να υπάρχει λόγος για να το κάνει.

Ο θάνατος του Τζον Γούντεν ήρθε, τελικώς, το 2010, 4 χρόνια μετά. Πέθανε 100 χρονών παρά 4 μήνες και 10 μέρες. Ο Ντιν Σμιθ, που την Κυριακή «έφυγε» από τη ζωή (Σάββατο 7 Φεβρουαρίου για τις ΗΠΑ), θα έκλεινε σε 21 μέρες τα 84 χρόνια του. Μία από τις πιο προσφιλείς λογομαχίες σε μία εφημερίδα, είναι όταν κάποιος ρωτήσει πόσο χρονών είναι ένας αθλητής. Το δικό μου μέτρημα βασίζεται στο τένις. Υπάρχει κοινή απόφαση σε ό,τι αφορά την ηλικία ενός αθλητή: αν δεν έχει κλείσει τα 27 χρόνια του, φερ' ειπείν, θα γράφεται 26 χρονών. Στην αθλητική δημοσιογραφία πρέπει να το κάνεις αυτό, διότι οι αθλητές ξεκινούν από τα 18 και σταματούν στα 35- τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την εμφάνισή τους στα ΜΜΕ, διότι η αλήθεια είναι ότι ξεκινούν από πιο πριν- δηλαδή ένα διάστημα 17 ετών που δεν θα είναι το μεγαλύτερο της ενασχόλησής τους με κάτι στη ζωή, υπό φυσιολογικές συνθήκες. Για αυτό και πρέπει να δίνεις, μέσω της ηλικίας, χάρη. Βεβαίως, άλλο είναι αυτό και άλλο είναι να μη χαρίζεις 21 μέρες σε έναν άνθρωπο που θα έκλεινε τα 84. Ένα από τα κόλπα της κοινωνικής ζωής, η οποία απεχθάνεται τον θάνατο και φθάνει στο σημείο του ρατσισμού, είναι ότι ο άνθρωπος που πέθανε θα μπορούσε να ζήσει ακόμα περισσότερο. Βεβαίως, δεν είναι κάτι ξέχωρο, ακόμα και αν δεν πρόκειται για ένα σκοτεινό ταξίδι με τη βάρκα. Συμβαίνει μέσα από τη βαρύτητα και την αδυναμία, από την οργανική ανωμαλία που είναι μία ομαλή ανωμαλία, διότι συμβαίνει τόσες φορές κάθε μέρα σε όλο τον κόσμο.

Οι προπονητές κολεγιακών ομάδων είναι στην enfant gate των ακαδημαϊκών ΗΠΑ. Ειδικά στο μπάσκετ, που δεν είναι απομακρυσμένοι από τους αθλητές τους. Μπορούν να περπατούν στα όρια του αγωνιστικού χώρου ενώ το παιχνίδι παίζεται, που λέει ο λόγος. Τους δίνει η παιδεία το σύστημα να είναι εμπνευστικοί για τους αθλητές, ξεκάθαρα, όχι αφήνοντας την αίσθηση του κρυφού σχολειού. Είναι μέντορες και πολλές φορές Πυγμαλίονες, δάσκαλοι δηλαδή που υποβάλλουν τα παιδιά σε ασφυκτική πίεση. Ακόμα και ο Τζον Καλιπάρι που στρατολογεί τους καλύτερους χάι σκούλερ στις ΗΠΑ, είναι δάσκαλος εντός παρκέ. Ο Καλιπάρι κάνει φανερά ό,τι ο φαρισαϊσμός των υπόλοιπων δεν τους επιτρέπει να κάνουν, παρά μόνο στα μουλωχτά. Το Κεντάκι, αυτήν τη στιγμή, έχει 23-0 στο πρωτάθλημα. Πιθανολογώ ότι 7 παίκτες της συγκεκριμένης ομάδας θα παίζουν, αρχής γενομένης από αυτό το καλοκαίρι και με καταληκτικό το επόμενο, στο ΝΒΑ.

Σε κομμάτι που έγραψε στην Grantland για τον Ντιν Σμιθ, ο Τσαρλς Πιρς θεωρεί ότι είναι ένας από τους τρεις κορυφαίους προπονητές στο κολεγιακό μπάσκετ όλων των εποχών. Και ενώ ο άλλος είναι αναμφισβήτητα ο Γούντεν, που οδήγησε το UCLA στην κατάκτηση 10 πρωταθλημάτων σε 12 χρόνια, ο τρίτος δεν είναι εύκολο να καταλάβεις ποιος είναι. Το πιθανότερο είναι ότι αναφέρεται στον Μάικ Σιζέφσκι, ο οποίος πριν δύο εβδομάδες συμπλήρωσε τις 1000 νίκες στην καριέρα του ως τεχνικός. Παρ' όλα αυτά, ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος. Οι ικανότητες του Σμιθ ξεφεύγουν από το παρκέ και, όπως ο Πιρς αναφέρει, στον ηθικό πόλεμο των ΗΠΑ με τον εαυτό τους, ο πιο σημαντικός κόουτς στην ιστορία του Νορθ Καρολάινα θα ήταν στην πρώτη γραμμή. Μου είναι δύσκολο να είμαι σίγουρος ότι εννοεί αυτόν και όχι κάποιον με μεγαλύτερη ηθική ακεραιότητα. Είναι πολύ δύσκολο να αφήσει εκτός τριάδας τον Σιζέφσκι, ο οποίος- όπως ο Σμιθ το 1976 και ο Μπόμπι Νάιτ το 1984- έχει επίσης χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο και μάλιστα δύο (το 2008 και το 2012).

Φυσικά, ο Σμιθ δεν θα βρισκόταν στην κατηγορία, όσο κι αν τον συμπαθούσε κάποιος, όσο κι αν ήθελε να τον βάλει, αν δεν είχε κατακτήσει δύο πρωταθλήματα. Μέχρι να πάρει το πρώτο το 1982 πέρασαν 21 χρόνια στον πάγκο του Νορθ Καρολάινα ως πρώτου προπονητή. Κατέκτησε το δεύτερο με 11 χρόνια διαφορά, δηλαδή το 1993.

Και τα δύο σημαδεύτηκαν από δύο μνημειώδεις γκάφες στην ιστορία του μπάσκετ.

Όταν ακούμε στην Ελλάδα «Νορθ Καρολάινα», το μυαλό πάει στο κολέγιο που έδωσε στον κόσμο του αθλητισμού τον Μάικλ Τζόρνταν. Στις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν η απόλυτη αθλητική φαντασίωση για παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα. Η καριέρα του Τζόρνταν χωρίζεται όπως θέλεις να τη χωρίσεις, αλλά ένας από τους πιο δημοφιλής τρόπους βρίσκεται στην κατηγορία που ονομάζεται The Shot. Το «The Shot» αναφέρεται στον τελικό του κολεγιακού πρωταθλήματος με το Τζόρτζταουν το 1982. Το «The Shot II» στο πέμπτο ματς του πρώτου γύρου της Ανατολής το 1989 με τους Κλίβελαντ Καβαλίερς. Το «The Shot III» είναι το τελευταίο σουτ του στο μπάσκετ (αν υποκριθούμε ότι δεν έπαιξε για μία διετία στους Γουάσινγκτον Γουίζαρντς): το 1998, στο Σολτ Λέικ Σίτι, όταν χάρισε το έκτο πρωτάθλημα στους Σικάγο Μπουλς στον έκτο τελικό με τους Γιούτα Τζαζ.

Εμείς τα μετράμε αλλιώς. Εκείνοι που ασχολούνται με το κολεγιακό μπάσκετ στις ΗΠΑ- και είναι πάρα πολλοί- θυμούνται τον τελικό του 1982 για το καλάθι του Τζόρνταν, αλλά και για την πάσα του Φρεντ Μπράουν στον Τζέιμς Γουόρθι, την γκάφα του γκαρντ των Χόγιας όταν το Τζόρτζταουν επιχειρούσε την τελευταία επίθεσή του για να βάλει το νικητήριο καλάθι. Όταν σκόραρε ο Τζόρνταν έμεναν 16 δευτερόλεπτα, αρκετός χρόνος για να σκοράρει το Τζορτζτάουν και το Νορθ Καρολάινα και στις ΗΠΑ αυτή η πάσα θεωρείται ακόμα μία από τις σημαντικές γκάφες στην ιστορία του εθνικού πρωταθλήματος.



Ο Ντιν Σμιθ κατέκτησε το δεύτερο πρωτάθλημά του το 1993: ήταν η φάση που καθόρισε τον Κρις Γουέμπερ, ο οποίος, με το σκορ στο 73-71 υπέρ των «Ταρ Χιλς» και την μπάλα στα χέρια του για την τελευταία επίθεση του ματς, και αφού του χαρίστηκαν βήματα από τους διαιτητές, πήγε και κλείστηκε στη γωνία, καλώντας τάιμ άουτ, κάτι για το οποίο το Μίσιγκαν δεν είχε δικαίωμα. Εκείνη η ομάδα του Μίσιγκαν είχε το προσωνύμιο «Fabulous Five», διότι ήταν η πρώτη ομάδα στην ιστορία που ξεκίνησε σε παιχνίδι με πέντε πρωτοετείς στη βασική πεντάδα της. Ο Γουέμπερ δεν ορθοπόδησε από αυτό και ακόμα και στο ΝΒΑ έμοιαζε να τον ακολουθεί η κατάρα εκείνης της επίμαχης φάσης: στο τρίποντο του Ρόμπερτ Χόρι στον τέταρτο τελικό της Δύσης του 2002, στον έβδομο τελικό της Δύσης της ίδιας χρονιάς. Λίγο καιρό μετά από το τάιμ άουτ, που σήμαινε βολές και την μπάλα στην κατοχή του Νορθ Καρολάινα, αναδύθηκε στη δημοσιότητα η οσμή του σκανδάλου με πρωταγωνιστή τον Γουέμπερ: φαινόταν ότι είχε πάρει χρήματα, κάτι που δεν επιτρέπεται στο κολέγιο ή, εν πάση περιπτώσει, δεν επιτρέπεται εφόσον αποκαλυφθεί. Το 2013, με το Μίσιγκαν να παίζει στον τελικό του εθνικού πρωταθλήματος με το Λούιβιλ, οι τέσσερις από τους πέντε F.F. (ο Τζέιλεν Ρόουζ, ο Ρέι Τζάκσον, ο Τζουάν Χάουαρντ και ο Τζίμι Κινγκ) βρίσκονταν μαζί στην κερκίδα, διότι ο Ρόουζ είχε υποσχεθεί ότι εκείνη η πεντάδα θα δώσει το «παρών»: ο μόνος που αποστασιοποιήθηκε εντελώς από εκείνο το ματς ήταν ο Γουέμπερ, ο οποίος έδειξε ότι δεν θέλει να θυμάται. Όταν το ESPN, με τη δουλειά του Ρόουζ ο οποίος εργάζεται εκεί, αποφάσισε να κάνει ένα 30 for 30 για τη συγκεκριμένη ομάδα, ένα ντοκιμαντέρ υψηλού τηλεοπτικού επιπέδου, ο Γουέμπερ αρνήθηκε να παρευρεθεί.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το Νορθ Καρολάινα θα έχανε τα πρωταθλήματα. Ο Ντιν Σμιθ ήταν ένας προπονητής σε αναμονή για τον εθνικό τίτλο. Ο δεύτερος τον πέρασε στη μυθιστορία και έκανε τους «Ταρ Χιλς» ένα από τα πιο αξιόλογα μπασκετικά προγράμματα σε όλες τις ΗΠΑ. Απλώς αποδεικνύεται ότι ο θρύλος από το μοιραίο είναι πάρα πολύ κοντά. Ισοϋψής με του Σμιθ ήταν η πίεση που ασκήθηκε στον Ρόι Γουίλιαμς ως το 2005, όταν, δηλαδή, το Νορθ Καρολάινα πήρε ξανά το πρωτάθλημα. Δεν ξέρουμε τι θα προτιμούσαμε αν είχαμε την επιλογή: ο Σμιθ ήταν ένας σπουδαίος τεχνικός, ένας πιονέρος των μπασκετικών συστημάτων, αλλά αυτό δεν σημαίνει συμβόλαιο με την τελική νίκη. Ο Γουέμπερ ένας διασκεδαστής, ένας ασύλληπτα ταλαντούχος πάουερ φόργουορντ. Οι στιγμές της τραγικότητάς του δημιουργούν στον θεατή και στον αναγνώστη ευφορία. Και για αυτό ίσως να μη ζητούσαμε να αλλάξει κάτι, αν είχαμε τη δυνατότητα, εκτός από το να δώσουμε την ευκαιρία στο Τζόρτζταουν και στο Μίσιγκαν Στέιτ να πάρουν το τελευταίο σουτ. Ούτως ή άλλως, οι Fabulous Five είναι η πιο διάσημη ομάδα μίας διετίας που πήγε σε δύο τελικούς και δεν πήρε κανένα πρωτάθλημα. Και αν δεν ήταν ο Σιζέφσκι του Ντιουκ και ο Σμιθ του Καρολάινα- ένας τεχνικός που διαμαρτυρόταν στους διαιτητές, ο δεύτερος μόλις στην ιστορία που αποβλήθηκε από ματς Final 4 το 1991- θα είχαμε μεγάλη δυσκολία να θυμηθούμε τον νικητή στις ήττες του Μίσιγκαν Στέιτ.